Terug van weggeweest

En het is weer zo ver; Rumble in the Jungle is weer online! Om het lezen te vergemakkelijken verdeel ik de updates van nu af aan in twee delen. Deel 1 is over mij, en deel 2 is voor de geïnteresseerden in Mexico.


Deel 1.
Vier juni in een storm aangekomen, werkelijk een rotsmak gemaakt met het vliegtuig, mensen op elkaars schoot, gillen, maar uiteindelijk niets aan het handje. Weer bij Lucía´s ouders ingetrokken, waar ik tot gisteren verbleef. Lucía werkt, vijf dagen in de week, en ik werk aan een aantal plannetjes, heb een vak accounting gevolgd en train Parkour. Sinds een week zijn we druk bezig met het appartement waar we de komende tijd gaan wonen; slopen, verven, installeren, alles om de komende tijd op onze plaats te zijn. Samenvattend, ik heb het ontzettend naar mijn zin; fantastische mensen, onwaarschijnlijke landschappen, heerlijk en veelzijdig eten, gewoon weer helemaal top.

Vanmorgen ben ik aangekomen in San Cristóbal de las Casas, een stad in het zuiden van Mexico waar ik de komende drie maanden zal doorbrengen. Ik ga hier werken bij een stichting die Fray Bartelomé de las Casas (Frayba) heet, en in 1989 is opgericht om de mensenrechten van de inheemsen te beschermen. Inheemsen, wat we normalitair ´Indianen´ noemen, maar dat trekken ze buitengewoon slecht sinds Columbus hen zo benoemde, want hij was uiteindelijk in India aangekomen (¨nee, IN-DI-A-NEN¨). Inboorlingen zou het ook goed doen, maar de tijd dat je een Tropenmuseum kunt vullen is voorbij. Dus indígenas, wat je kunt vertalen als ´inheemsen´. Deze inheemsen stammen af van de bevolkingen die hier woonden toen Hernán Cortez en consorten hier voet aan wal zetten in 1519, waarvan de Mayas en de Azteken de bekendsten zijn. Zij leven grotendeels in armoede, maar het gebied waar ze wonen is stomtoevallig rijk aan gas, olie, allerlei ertsen en prachtige bomen (alhoewel niet zo veel meer, getuige ons tuinmeubilair). Er is dus vrij veel interesse in dit gebied van (buitenlandse) bedrijven, maar de inheemsen ontvangen in de regel weinig tot niets van deze rijkdommen, wanneer eenmaal gewonnen, en zijn dus niet zo happig op de aanwezigheid van deze bedrijven. De wetten van de markt zijn echter onverbiddelijk en het kapitaal vindt zijn weg vanzelf naar dit gebied, met alle gevolgen van dien. Intimidatie, verdwijning en moord zijn de gebruikelijke symptomen van deze conflicterende belangen. En hier is waar Frayba om de hoek komt kijken. Sinds jaren zitten er internationale vrijwilligers (lees: blond haar en groene ogen) bij inheemse gemeenschappen die om deze waarnemers vragen. Zoals eerder beschreven is de Mexicaanse overheid niet erg blij met negatieve buitenlandse publiciteit, dus de aanwezigheid van volledig weerloze vredes brigadiers is genoeg om het leger, de politie en wat voor paramilitair schorem hier huishoudt op afstand te houden.
Simpelweg aanwezig zijn is slechts een deel van het werk, de rest wil ik zelf vormgeven. Frayba houdt er (op het oog) een tamelijk knullige fondsenwerving op na, en ik durf er iets onder te verwedden dat hun boekhouding (zo die bestaat) aan een revisie toe is. Daar zou ik me dus graag op richten, en aangezien je bij de gemeenschappen niets mag doen dan blond en aanwezig zijn (lees: mijn doel is op dit moment 100 push-ups in 1 minuut tegen het einde van mijn verblijf) blijft er voldoende tijd over voor andere zinnige activiteiten.
Om even verder te gaan op de fondsenwerving: alhoewel ik 500 euro in de maand krijg van een Nederlandse organisatie is het idee dat ik 750 per maand genereer voor Frayba. Als ik drie maanden blijf, zou dit neerkomen op 2250 euro. Hiervoor wordt ik geacht een blog bij te houden waar men (jullie?) een paar tientjes kunnen doneren aan het buitengewoon zinnige werk van Frayba. Voor de zekerheid: Frayba doet buitengewoon belangrijk werk in het verdedigen van de mensenrechten van de inheemsen, en ik onderschrijf hun methoden volledig. Alleen de fondsenwerving kan beter.


Deel 2.
Ja, en daar zijn we dan weer: Mexico lindo! Sinds mijn laatste update is er weinig veranderd; de 43 verdwenen studenten zijn niet terecht, een paar kinderen van 11 tot 15 jaar hebben hun neefje ontvoerd en vermoord omdat ze ´narcootje´ speelden (ontvoering is een aardige bron van inkomsten voor de narco´s, i.e. de kartels), heeft het leger 43 mensen geëxecuteerd in een zogenaamd ´vuurgevecht´, heeft een van de kartels een helicopter van de Mexicaanse commando´s neergehaald, werden toeristen afgeraden naar Puerto Vallarta af te reizen omdat de kartels een oorlog uitvochten, en is het regenseizoen weer van start gegaan. Dit betekent voor mensen in Mexico Stad dat ze nu eens de bergen die om de stad liggen kunnen zien, en voor autobezitters dat ze hun auto wat vaker moeten wassen vanwege de troep die de regen uit de lucht haalt. Oftewel, good old Mexico!

Vandaag, 7 juni, wordt er gestemd op de federale afgevaardigden en regionale overheid. Behalve de holle verkiezingsretoriek die we ook in Nederland voorgeschoteld krijgen wordt elke vierkante meter volgeplakt met vekiezingsposters. Niet dat er echt veel te kiezen valt; de corruptie tiert nog altijd welig. Er valt op het moment supreme ook minder te kiezen dan bij het begin van de verkiezingen, daar niet elke kandidaat de eindstreep haalt. Op woensdag morgen werd er een vermoord, op donderdag een ander. De laatste werd in zijn huis gevonden, opgehangen met een kogel in zijn hoofd. Om toch vooral niet te snel een conclusie te trekken houdt de politie het voorlopig op zelfmoord, gezien de ´stressvolle situatie´ waarin de kandidaat zich bevond. Anyway, voor iedereen die stiekem gelooft in de democratische rechtsstaat Mexico, hier een paar observaties.
Op het nieuws hoor je eigenlijk niets anders dan de ´narcoinfluencia´ in de politiek, die leidt tot ´narcopoliticas´ en zelfs tot ´narcocandidatos´, i.e. kartel leden die de politiek in gaan, of politici die voor een kartel werken, in ruil voor ´narcodinero´. Mensen hebben het in alle openheid voor wat ze verwachten voor hun stem (een petje, een zak suiker, cement, of zo´n prachtige groene tas van de Partido Verde, de ecologische partij van Mexico (die met voorstellen tot doodstraf en castratie niet tot de internationale league van groene partijen gerekend wordt)). Hoe verbazingwekkend het ook is, neem het ze eens kwalijk. Als ik bij Shell wil werken en voorstel dat ik Shell zal omvormen tot een CO2-neutrale onderneming, dan is de kans klein dat ik serieuze invloed krijg. En mocht ik het uiteindelijk wel krijgen, dan zal ik enige concessies hebben moeten doen aan mijn idealen. Kortom, in een door en door verrot systeem is het wat optimistisch om er van uit te gaan dat een paar kandidaten serieus werk maken van hun verkiezingsbeloften. Zoals een paar commentoren laatst op de radio zeiden: ¨de meest lucratieve carriere in Mexico is de politiek¨. Nu ben ik daar niet helemaal zeker van; ook aannemersbedrijven doen het hier goed wanneer ze eenmaal overheidsopdrachten binnen krijgen.
Om kort te gaan, vandaag is het bal. Vooral de jongeren hebben geen vertrouwen in de politiek en nog te weinig geldelijke belangen om hun stem door te laten leiden. Ik ken niemand die weet wat te stemmen; veel zullen niet gaan of hum stem annuleren. Het leger is paraat, en op verschillende locaties is het al raak aangezien burgers hebben besloten dat de verkiezingen hoe dan ook ongeldig zijn en stemlokalen blokkeren. Velen blijven sowieso binnen, gezien het risico op geweld. Stuk voor stuk voorbeelden van een gevoel van ongerichte woede; men weet niet hoe het verder moet, alleen dat het zo niet langer kan. Hoe duidelijk het ook is dat dit land wegzakt in de stront, hoe groter de greep van de kartels op het openbare leven, hoe openlijker corrupt de politiek, er lijkt geen duidelijk alternatief. En zoals onvrede, een gevoel niet écht mee te doen, bij veel Nederlanders leidt tot een stem op Wilders, leidt het hier tot geweld, of simpelweg het niet uitbrengen van je stem. We wachten eigenlijk allemaal op een revolutie, waarvan we er al tientallen gezien hebben op lokaal niveau, maar het nationale vervolg uitblijft.

Wat een bende Mexico institutioneel gezien is, wordt aardig weergegeven in de film ´La Dictadura Perfecta´ (the perfect dictatorship) door Luis Estrada. Eenvoudig te downloaden, en een satirische parodie op de Mexicaanse politiek en de rol die de media hier in spelen. Ik vond het nogal geinig en goed verzonnen, tot duidelijk werd dat nagenoeg elk incident dat zich in deze film voordoet uit de realiteit komt en dat de acteurs bestaande karakters uitbeelden. Kijk het als een documentaire en de lol is er af.

Anyway, nu weer lekker er op uit en over een maand gaan we eens beschouwen op de staat van de inheemsen alhier.

De allerhartelijkste groeten uit Mexico en ik hoop dat jullie het allemaal goed maken!


Thijs