2018
Door: Matthijs
Blijf op de hoogte en volg Matthijs
23 December 2018 | Mexico, Mexico-stad
Lieve allemaal!
Het is alweer een tijdje geleden; een jaar om precies te zijn. Bij deze een klein overzicht van de avonturen alhier.
Op 30 november 2017 heb ik Elemental, een bakkerij, opgericht, met als idee een eenvoudig bedrijf te creeren waarin we een bepaalde organisatievorm in de praktijk kunnen brengen. Simpel gezegd is de manier waarop de meeste mensen georganiseerd zijn (in bedrijven, overheid, ngo’s) niet de optimale manier om gemotiveerd bezig te zijn. Kort door de bocht, er is weinig autonomie, weinig persoonlijke ontwikkeling en de gemiddelde persoon in een bedrijf/overheid/ngo kan zelden helder uitleggen waarom zijn/haar rol bestaat in de organisatie, en wat het uiteindelijke doel van de organisatie is. Voor alle duidelijkheid, dat betreft net zo goed Nederland als Mexico, waarbij aangemerkt dient te worden dat in Nederland mensen op een relatief humane manier met elkaar omgaan. In Mexico daarentegen is het een janboel. Uiteraard zijn deze verschillende gedragingen niet genetisch te duiden, maar het resultaat van de verschillende vereisten die verschillende omgevingen met zich meebrengen. Kijk alleen al naar de tralies voor de ruiten, de huizen achter hekken, het geld dat omgaat in bewaking. Niemand is veilig, niemand voelt zich veilig. Het lijkt misschien overdreven, maar mensen hebben zich leren aanpassen aan de continue dreiging. Twee voorbeelden.
Ik heb een kennis die in Culiacán woont. Mexicaan, getrouwd, kinderen. Er zijn fases geweest in de afgelopen jaren waarop ze elke dag dreigtelefoontjes krijgen, ’s ochtends door de vitrage kijken of ‘de kust veilig is’ alvorens de kinderen zich haastig naar de auto spoeden om naar school te rijden. De dreigtelefoontjes zijn voor de hele buurt, daar bedoelen de kartels meestal niets mee behalve om het onderlinge vertrouwen in de samenleving nog verder te ondermijnen. Om de zoveel tijd gaat het gerucht (via WhatsApp) dat het ‘toque de queda’ is, ‘spertijd’; iedereen moet binnenblijven want twee kartels gaan in een zone strijden om de macht. Kortom, alledaagse waanzin. Iemand anders, een Mexicaanse vriend uit Mexico Stad, vond het allemaal maar een beetje onzin. ‘Culiacán onveilig? Welnee!’ Zo kon hij vertellen dat toen hij onlangs naar Culiacán ging, zijn vrienden hem vertelden een beetje op te passen met zware wagens met geblindeerde ruiten. Later stond hij, in Culiacán, vast in langzaamrijdend verkeer, en rolde er een zware wagen met geblindeerde ruiten naast hem. De bestuurder van deze wagen wilde blijkbaar van baan wisselen, want plotseling draaide het raampje naar beneden, kwam er een hand met een pistool tevoorschijn dat op mijn vriend gericht werd. Geschrokken? ‘Nee, nou ja, een beetje. Maar weetje wat het is? Je moet gewoon een beetje oppassen! Ik gelijk op de rem gaan staan; ja hoor, gaat u maar voor!’
Ander voorbeeld, andere vriend. Zij komt uit een dorp in de Staat van Mexico (Estado de México) hetgeen helaas een broeinest is van ellende. De afgelopen maanden heb ik kunnen horen hoe een aantal dorpsbewoners zich begonnen te gedragen ‘alsof ze lid waren van ‘La Familia Michoacana’’ (een kartel). Eerst overvielen ze dorpsbewoners, vervolgens haalden ze huizen leeg, auto’s werden gejat, nu ja, dat kon allemaal nog; politie hebben ze daar niet. Maar op een dag begonnen deze delincuenten te zeggen dat ze bij ‘La Familia Michoacana’ hoorden. En toen was het snel afgelopen. La Familia Michoacana bezocht het dorp, schietpartijen, standrechtelijke executies, en klaar was Kees. De delincuenten zijn niet meer. Wat ik nog het meest opvallende vond waren de checkpoints die La Familia opzette in de omgeving van het dorp. Iedereen die er langs wilde, moest uitstappen, werd gefouilleerd, moest zijn/haar telefoon laten zien, WhatsApp werd gecheckt, fotogeschiedenis. Vonden ze niets, dan reed je door. Drie lijken in de berm deden vermoeden dat in ieder geval drie mensen niet door de keuring van de wegblokkade kwamen. Haar reactie? ‘Ja nou ja, je moet nu eenmaal voorzichtig zijn.’
Mijn punt is vrij simpel; de verdomde ondermijning die mensen hier dagelijks ervaren, en de afgelopen 500 jaar ervaart hebben, laat zijn sporen na. Vertrouwen is vrij laag, mensen ontwikkelen zich maar heel matig, en de angst voor de ander vertaalt zich in een angst voor het succes van een ander; iedereen houdt elkaar klein. Ik verdien weinig? Ha! Jij verdient minder! Ik heb geen mogelijkheid me te ontwikkelen? Nou, dan jij ook niet! Is dit overdreven? Een beetje maar. Mijn doel is om een omgeving te creeren waarin mensen zich kunnen ontwikkelen, constructief gedrag beloond wordt en groei, zowel persoonlijk als als groep, het doel is. Op dit moment is deze omgeving piepklein, maar we lijken op de goede weg. De persoon met wie ik werk in de bakkerij heet Martina. Op haar 12de, ze had slechts haar lagere school diploma behaald, ging ze aan de slag als huishoudelijke hulp. Dit heeft zich in verschillende huizen 20 jaar volgehouden. Je moet je voorstellen dat je kookt, wast, voor de kinderen zorgt, dagen maakt van 15 uur, zes dagen per week. Uiteraard heeft ze geen verdere scholing. Sinds mei werkt ze in Elemental, met 30 uur part-time, ze verdient aanzienlijk beter dan voorheen, heeft sociale zekerheid, ze ontwikkelt zich, heeft vrije tijd, en heeft in deze tijd al haar lagere middelbare school diploma behaalt. Op dit moment is ze bezig met haar ‘high school’, die ze over anderhalf jaar op zak verwacht te hebben.
Samenvattend, Martina opereert in een andere omgeving, vertoont ander gedrag, en begint zich snel te ontwikkelen. Structuurverandering is gedragsverandering; met n = 1 lijkt mijn hypothese bevestigd; nu op naar n = 2.
Het is alweer een tijdje geleden; een jaar om precies te zijn. Bij deze een klein overzicht van de avonturen alhier.
Op 30 november 2017 heb ik Elemental, een bakkerij, opgericht, met als idee een eenvoudig bedrijf te creeren waarin we een bepaalde organisatievorm in de praktijk kunnen brengen. Simpel gezegd is de manier waarop de meeste mensen georganiseerd zijn (in bedrijven, overheid, ngo’s) niet de optimale manier om gemotiveerd bezig te zijn. Kort door de bocht, er is weinig autonomie, weinig persoonlijke ontwikkeling en de gemiddelde persoon in een bedrijf/overheid/ngo kan zelden helder uitleggen waarom zijn/haar rol bestaat in de organisatie, en wat het uiteindelijke doel van de organisatie is. Voor alle duidelijkheid, dat betreft net zo goed Nederland als Mexico, waarbij aangemerkt dient te worden dat in Nederland mensen op een relatief humane manier met elkaar omgaan. In Mexico daarentegen is het een janboel. Uiteraard zijn deze verschillende gedragingen niet genetisch te duiden, maar het resultaat van de verschillende vereisten die verschillende omgevingen met zich meebrengen. Kijk alleen al naar de tralies voor de ruiten, de huizen achter hekken, het geld dat omgaat in bewaking. Niemand is veilig, niemand voelt zich veilig. Het lijkt misschien overdreven, maar mensen hebben zich leren aanpassen aan de continue dreiging. Twee voorbeelden.
Ik heb een kennis die in Culiacán woont. Mexicaan, getrouwd, kinderen. Er zijn fases geweest in de afgelopen jaren waarop ze elke dag dreigtelefoontjes krijgen, ’s ochtends door de vitrage kijken of ‘de kust veilig is’ alvorens de kinderen zich haastig naar de auto spoeden om naar school te rijden. De dreigtelefoontjes zijn voor de hele buurt, daar bedoelen de kartels meestal niets mee behalve om het onderlinge vertrouwen in de samenleving nog verder te ondermijnen. Om de zoveel tijd gaat het gerucht (via WhatsApp) dat het ‘toque de queda’ is, ‘spertijd’; iedereen moet binnenblijven want twee kartels gaan in een zone strijden om de macht. Kortom, alledaagse waanzin. Iemand anders, een Mexicaanse vriend uit Mexico Stad, vond het allemaal maar een beetje onzin. ‘Culiacán onveilig? Welnee!’ Zo kon hij vertellen dat toen hij onlangs naar Culiacán ging, zijn vrienden hem vertelden een beetje op te passen met zware wagens met geblindeerde ruiten. Later stond hij, in Culiacán, vast in langzaamrijdend verkeer, en rolde er een zware wagen met geblindeerde ruiten naast hem. De bestuurder van deze wagen wilde blijkbaar van baan wisselen, want plotseling draaide het raampje naar beneden, kwam er een hand met een pistool tevoorschijn dat op mijn vriend gericht werd. Geschrokken? ‘Nee, nou ja, een beetje. Maar weetje wat het is? Je moet gewoon een beetje oppassen! Ik gelijk op de rem gaan staan; ja hoor, gaat u maar voor!’
Ander voorbeeld, andere vriend. Zij komt uit een dorp in de Staat van Mexico (Estado de México) hetgeen helaas een broeinest is van ellende. De afgelopen maanden heb ik kunnen horen hoe een aantal dorpsbewoners zich begonnen te gedragen ‘alsof ze lid waren van ‘La Familia Michoacana’’ (een kartel). Eerst overvielen ze dorpsbewoners, vervolgens haalden ze huizen leeg, auto’s werden gejat, nu ja, dat kon allemaal nog; politie hebben ze daar niet. Maar op een dag begonnen deze delincuenten te zeggen dat ze bij ‘La Familia Michoacana’ hoorden. En toen was het snel afgelopen. La Familia Michoacana bezocht het dorp, schietpartijen, standrechtelijke executies, en klaar was Kees. De delincuenten zijn niet meer. Wat ik nog het meest opvallende vond waren de checkpoints die La Familia opzette in de omgeving van het dorp. Iedereen die er langs wilde, moest uitstappen, werd gefouilleerd, moest zijn/haar telefoon laten zien, WhatsApp werd gecheckt, fotogeschiedenis. Vonden ze niets, dan reed je door. Drie lijken in de berm deden vermoeden dat in ieder geval drie mensen niet door de keuring van de wegblokkade kwamen. Haar reactie? ‘Ja nou ja, je moet nu eenmaal voorzichtig zijn.’
Mijn punt is vrij simpel; de verdomde ondermijning die mensen hier dagelijks ervaren, en de afgelopen 500 jaar ervaart hebben, laat zijn sporen na. Vertrouwen is vrij laag, mensen ontwikkelen zich maar heel matig, en de angst voor de ander vertaalt zich in een angst voor het succes van een ander; iedereen houdt elkaar klein. Ik verdien weinig? Ha! Jij verdient minder! Ik heb geen mogelijkheid me te ontwikkelen? Nou, dan jij ook niet! Is dit overdreven? Een beetje maar. Mijn doel is om een omgeving te creeren waarin mensen zich kunnen ontwikkelen, constructief gedrag beloond wordt en groei, zowel persoonlijk als als groep, het doel is. Op dit moment is deze omgeving piepklein, maar we lijken op de goede weg. De persoon met wie ik werk in de bakkerij heet Martina. Op haar 12de, ze had slechts haar lagere school diploma behaald, ging ze aan de slag als huishoudelijke hulp. Dit heeft zich in verschillende huizen 20 jaar volgehouden. Je moet je voorstellen dat je kookt, wast, voor de kinderen zorgt, dagen maakt van 15 uur, zes dagen per week. Uiteraard heeft ze geen verdere scholing. Sinds mei werkt ze in Elemental, met 30 uur part-time, ze verdient aanzienlijk beter dan voorheen, heeft sociale zekerheid, ze ontwikkelt zich, heeft vrije tijd, en heeft in deze tijd al haar lagere middelbare school diploma behaalt. Op dit moment is ze bezig met haar ‘high school’, die ze over anderhalf jaar op zak verwacht te hebben.
Samenvattend, Martina opereert in een andere omgeving, vertoont ander gedrag, en begint zich snel te ontwikkelen. Structuurverandering is gedragsverandering; met n = 1 lijkt mijn hypothese bevestigd; nu op naar n = 2.
-
24 December 2018 - 12:46
Cees Van Mourik:
Beste Matthijs,
weer een prachtig stuk! Wat ben je toch een fantastische croniqueur, die oog heeft voor mensen en samenhangen en daaruit een prachtig verhaal maakt. Ga vooral door.
Met hartelijke groeten,
Cees van Mourik -
24 December 2018 - 14:25
Roos:
Hoi Thijs,
Met dat in het achterhoofd is de kerst gedachte toch ver zoek lijkt me :/
Dus bij deze, merry Christmas en tot snel!
-
24 December 2018 - 15:18
Wanda:
Hallo Thijs,
Weer zo'n bijzonder "verhaal". Bijzonder hoor wat je daar doet.
We wensen je heel fijne en vooral veilige kerstdagen en alle goeds voor 2019.
Lieve groet Rob en Wanda -
24 December 2018 - 17:03
Pauline:
Hey Thijs,
Mooi initiatief van je om zo'n nieuwe organisatievorm op te zetten die persoonlijke ontwikkeling, autonomie en vertrouwen in mekaar weer centraal stelt. Het is bijzonder om te lezen hoe weinig vertrouwen mensen daar doorgaans in elkaar hebben. Ik hoop van harte dat het je lukt daar iets in teweeg te brengen. Succes in elk geval. Daarnaast wens ik je ook hele mooie feestdagen.
Groetjes,
Pauline -
25 December 2018 - 09:01
Anke:
Goh, dat is toch even ondermijning van een ander soort dan hier in Nederland. En wij in Brabant maar klagen over wat ‘kruimeldieven’. Maar gelukkig doe jij - wellicht in het klein - alvast goede dingen voor jouw omgeving. Ik hoop van harte dat je het kunt uitbreiden zodat je op die manier toch wat ‘normalcy’ erin kunt brengen.
Heel erg veel succes daar en fijne dagen.
Groeten van Paul en Anke -
25 December 2018 - 11:54
Mieke:
Hi Thijs,
Altijd weer bar interessant wat je te vertellen hebt. Je probeert uit alle macht om in je omgeving de boel anders te organiseren dan men daar gewend is. Het zou mooi zijn als het zich als een olievlek(je) verspreidt.
Je bent goed bezig!
Mooie, rustige kerstdagen toegewenst zonder geweld, groeten aan Lucia.
Liefs van Mieke -
07 Januari 2019 - 08:54
Ferran:
Mooi verhaal Thijs! Goed initiatief!
Groeten aan Lucia
Ferran -
17 Januari 2019 - 07:46
Kirsten:
Yes, weer een verhaal! Ik heb er weer van geleerd. Wat een goed idee om klein en simpel te beginnen, al is het maar uit zelfbehoud. Wat voor brood verkopen jullie eigenlijk?
Mag ik (nog een keer) pleiten voor dat je een balletje opgooit voor een column in een of andere goede krant? Ik vind je verhalen leerzaam, confronterend, inspirerend en dan ook nog grappig! Weet zeker dat meer mensen blij zouden zijn dit te kunnen lezen.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
